گزارشی از مراسم سالروز شهادت امام سجاد علیه‌السلام
جمعه دوازدهم سنبله ۱۴۰۰ برابر با بیست و پنجم محرم ۱۴۴۳قمری، مراسمی به مناسبت سالروز شهادت حضرت امام سجاد علیه‌السلام در دفتر مرجع فقید حضرت آیت‌الله العظمی محقق کابلی با حضور و اشراف حضرت آیت‌الله العظمی فاضلی بهسودی برگزار گردید.
در ابتدای این مراسم، قاری محترم قرآن جناب آقای حمید حیدری آیاتی از کلام‌الله مجید را تلاوت نمود، سپس حجت‌الاسلام جناب آقای انبیاء عالمی به مرثیه‌خوانی و ذکر شهادت آن امام همام پرداخت. صحبت‌های حجت‌الاسلام و المسلمین جناب آقای رضایی قسمت دیگری از این مراسم بود. ایشان با بیان این مطلب که حضرت امام سجاد علیه‌السلام خود عامل کمال نهضت سیدالشهداء علیه‌السلام بود، به تبیین و تحلیل انقلاب امام حسین و نقش امام سجاد در تداوم آن پرداخت.
حجت‌الاسلام و المسلمین حاج‌حسین رضایی گفت: انقلاب امام حسین در روز عاشورا و با شهادت جانگذار امام و یاران و اصحاب او به اوج خود رسید. تصور دشمن این بود که ما پیروز شدیم و کار تمام است. اما هرچه از روز عاشورا فاصله افتاد، نشانه‌های شکست و خفت و خواری روشن‌تر می‌گردید. از جمله عواملی که در شکست دستگاه ظالم یزید و عبیدالله‌بن زیاد، نقش برجسته امام سجاد علیه‌السلام پس از شهادت امام حسین تا بازگشت به مدینه النبی بود.
آقای رضایی با بیان این مطلب که شهرهای کوفه و شام و مدینه، از شهرهای مهم آن روز دنیای اسلام بود، گفت: حضور امام سجاد علیه‌السلام، در هر سه شهر، موجب تغییر و تحول در میان مردم شد. ایشان گفت: هرچند در روز وِرُود امام سجاد به کوفه، شرایط برای امام علیه‌السلام مهیا نبود. به دلیل اینکه پدر را از دست داده بود، عموی مانند حضرت عباس را از دست داده، برادری مانند حضرت علی اکبر را از دست داده بود و خود در میان هلهله و شادی کوفیان به عنوان اسیر وارد کوفه شده بود؛ اما تاریخ نوشته است وقتی وارد کوف شد و ازدحام و هلهله مردم را دید، فریاد زد: ساکت باشید! امام با فریاد خودش مردم را وادار به سکوت کرد. سپس خودش را معرفی کرد و گزارشی از کربلا داد و مردم کوفه را مورد عتاب قرار داد: چرا شادی می‌کنید؟ فرزند پیامبرتان را کشته‌اید و خود شادی می‌کنید! فردای محشر جواب شما در پیشگاه خداوند چه خواهد بود؟ آیا مالی را به ناحق از شما غصب کرده بود؟ آیا آرامش و امنیت را سلب کرده بود؟ همین سخنان امام سبب شد که اوضاع کوفه عوض شود. اگر در ابتدای ورود اهل‌بیت، مردم شادی می کردند، در هنگام خروج از کوفه صداهای گریه بلند شد. همین خطبه‌ی امام سجاد نقطه و نطفه انقلاب را در شهر کوفه آغاز کرد. قیام توابین توسط کسانی مانند سلیمان بن سُرَد خزاعی، ریشه در همین روشنگری های امام سجاد دارد. کار به جای رسید که مردم در خانه‌های‌شان نیز آرامش نداشتند؛ زنان و فرزندان‌شان طعنه و کنایه می‌زدند که شما همان کسانی هستید که بدون کدام جرم و تقصیر به جنگ پسر دختر پیامبرتان رفتید!
حجت‌الاسلام و المسلمین رضایی در بخش دیگری از سخنانش به نقش روشنگر امام سجاد علیه‌السلام در شام پرداخت و گفت: شام ویژگی‌های منحصر به فرد داشت. این شهر توسط معاویه فتح شد و کاملا حال و هوای اموی و از اهل‌بیت علیهم السلام نفرت داشتند. به صورت طبیعی، هر مسلمانی که در شام متولد می‌شد، غالباً بغض اهل‌بیت علیهم‌السلام را در نهاد خود داشت. این شناسه‌ی شهر شام بود؛ اما حضور امام سجاد علیه‌السلام، در عین اینکه به عنوان اسیر بود و جامعه در گردن داشت و دست‌هایش بسته بود؛ با این همه، نقش بسیار موثر در شکست و سقوط فاسد و ظالم یزید داشت. نمونه‌های زیاد از نقش موثر امام سجاد در کتب تاریخی بیان شده است. از باب نمونه: نقل کرده‌اند پیر مردی در کنار امام سجاد قرار گرفته بود صورت خود را به سمت امام کرد و گفت خدا را شکر که شما را خوار و ذلیل ساخت. امام سجاد علیه‌السلام با طرح چند پرسش، حال و هوای او را مقلب کرد. امام پرسید: آیا قرآن خوانده‌ای؟ پیر مرد شامی با غرور گفت: بله ما اهل قرآنیم. امام پرسید: آیا آیه مودت، آیه تطهیر، و... را خوانده‌ای؟ این آیات در شأن ما اهل‌بیت نازل شده است. همین چند کلمه‌ی امام سجاد، سبب شد که پیر مرد شامی توبه کند و بر یزید، لعنت و نفرین نماید. اما اوج کار و رسالت امام سجاد در مسجد اموی رقم خورد. آن خطبه‌ی غرا و تاریخی اساس حکومت یزید را فرو پاشید. معاویه در همین مسجد سال‌های سال، بر علی لعنت کرده بود، اما وقتی فرصت در اختیار امام سجاد علیه‌السلام قرار گرفت، خودش را معرفی کرد، نسبت خودش را به پیامبر بیان کرد، امیرالمؤمنین را معرفی کرد، ظلم و جنایتی که در کربلا، لشکرِ شام انجام داده بود، به گوش مردم رساند. پس از این خطبه، مجلس یزید، شهر شام و افکار عمومی علیه یزید شد. پس از این ماجرا، یزید دیگر افتخار نمی‌کند. در مقابل، قرآن در بین مردم توزیع می‌کند تا برای شهدا کربلا بخوانند، که البته در واقع برای انحراف افکار عمومی بود، صداهای ناله و گریه در کوچه و خانه‌های شام بلند شد. قبل از خطبه تاریخی امام سجاد، یزید مردم را جمع می‌کرد مجلس می‌گرفت، سپس امام سجاد و اهل‌بیت را طلب می‌کرد، اما بعد از این خطبه، مردم به سراغ اهل‌بیت می‌آمدند. حتی یزید محل اقامت اهل‌بیت را تغییر داد. کار به جای رسید که در شام کسی نبود، مگر اینکه به یزید لعنت می‌فرستاد.
حجت‌الاسلام حاج‌حسین رضایی در تکمیل سخنانش، به نقش امام سجاد بعد از بازگشت به مدینه اشاره کرد و گفت: خیلی‌ها، در آغاز قیامِ امام حسین را یاری نکردند و از همراهی امام امتناع کردند، اما بعد از بازگشتِ اهل‌بیت به مدینه، آنان نیز تغییر کردند. امام سجاد وقتی به مدینه رسید، در جمع مردم مدینه، گزارش کامل را به مردم داد و همین سخنان امام سجاد زمینه‌های شکل‌گیر یک انقلاب را در مدینه به وجود آورد، بعد از یکی دو سال، فاجعه حَرّه رخ داد. در این جریان، مردم علیه دستگاه بنی‌امیه قیام کردند و اوضاع دگرگون شد و جوش و خروش دیگری به وجود آمد. در همین رخداد نیز نزدیک هفتاد نفر از اصحاب پیامبر کشته شدند، عبدالله جعفر و فرزند محمد حنفیه در همین رخداد کشته شد.
آقای رضایی گفت: نقش برجسته امام سجاد به این مقدار خلاصه نمی‌شود، منتها برجسته‌ترین نقش‌های آن امام بزرگوار همین بود که زمینه تداوم و ماندگاری قیام امام حسین را فراهم ساخت. خبر نهضت امام حسین را به سرتاسر دنیای اسلام رسانید و همین سیره را تا آخرین روزهای حیات‌اش، به مدت سی‌سال ادامه داد و مردم را از بنی‌امیه و حکومت یزید منتفر ساخت و همین خود، زمین‌ساز سقوط و زوال بنی‌امیه شد. آقای رضایی در پایان سخنان خودش، اشاره هم به جریان شهادت حضرت سجاد علیه السلام نمود.
مدیریت فرهنگی دفتر حضرت آیت الله العظمی فاضلی بهسودی دام ظله.
