احکام قاعده فراغ و تجاوز

قاعده فراغ و تجاوز در شک در فراغ ذمه و اعتنا نکردن به شک، با هم اشتراک دارند و تفاوت این دو در این است که:

1ـ قاعده فراغ در شک در صحت شئ جاری می‌شود مثلاً بعد از طلوع فجر شک می‌کند نمازی که خوانده صحیح بوده یانه؟یا در حال رکوع شک می‌کند که حمد و سوره را درست خوانده یا نه؟حکم به صحت نماز می‌شود.

ولی قاعده تجاوز در شک در وجود شئ به‌کار می‌رود، مثلاً بعد از طلوع فجر، شک می‌کند که نماز صبح را در وقتش خوانده یانه؟بنا می‌گذارد بر این‌که نماز را در وقتش خوانده است؛

2ـ در قاعده فراغ، دخول در جزء بعدی شرط نیست، فارغ شدن از فعل و قولی که شک دارد کافی است، مثلاً بعد از خواندن حمد و قبل از سوره، شک کند که حمد را درست خوانده یا نه، بنا می‌گذارد بر صحت، ولی در قاعده تجاوز وارد شدن در جزء بعدی شرط است، مثلاً در حال رکوع شک می‌کند که سوره را خوانده یا نه، بنا را برخواندن می‌گذارد و اگر قبل از رکوع شک کند، باید سوره را بخواند.

اَلْحَمْدُ لِلّهِ اَوَّلاً وَآخِراً وَالصَّلاةُ وَالسَّلامُ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ بَدْءً وَخِتاماً.

تمّ بالخير فى 20 ذی‌القعده 1440  برابر با 1/5/1398